Met stamboomonderzoek, ook wel genealogisch onderzoek genoemd, probeer je door het raadplegen van verschillende geschreven bronnen (bloed)verwantschappen vast te stellen en zo meer te weten te komen over de geschiedenis van een bepaalde familie. Veel bronnen zijn tegenwoordig digitaal te raadplegen. Voor toegang tot andere bronnen is het soms nodig echt op pad te gaan. De Indische Genealogische Vereniging (IGV) heeft als doel de Indische en koloniale genealogie te faciliteren en uit te breiden.
Stamboomonderzoek, ook wel genealogie genoemd (samengesteld uit de Latijnse woorden genus = geslacht en logos = kunde/leer) gaat over het vaststellen van bloedverwantschappen of andere relaties tussen verschillende mensen.
Indisch stamboomonderzoek verschilt van Nederlands stamboomonderzoek omdat er ander bronmateriaal is. Vaak zijn de Indische geschreven bronnen ook nog steeds in Indonesië.
Hoe je een stamboomonderzoek nou precies aan? Waar begin je? Om daar helderheid in te geven, biedt de IGV een Stappenplan Indisch Stamboomonderzoek aan.
We beginnen het Indisch stamboomonderzoek in het nu en gaan steeds verder terug in de tijd. Dat betekent dat we van de huidige, levende generatie aan Indische mensen terugwerken naar het verleden in Ned. Indië en misschien wel nóg verder terug tot de tijd waarin voorouders voor het eerst naar de Nederlandse kolonie vertrokken.
Houd pen en papier in de aanslag want het wordt een heel schrijfwerk. Let er ook op dat je de denkt aan de privacy van nog levende personen in je stamboom. Niemand wil zomaar met zijn naam op het internet staan.
De geschiedenis van Nederlands-Indië
De geschiedenis van Indische mensen speelt zich, zoals verwacht, grotendeels af in Indonesië, voormalig Nederlands-Indië. Deze kolonie of maatschappij bestond uit vele culturen en een hoop verschillende bevolkingsgroepen uiteenlopend van Chinezen tot Arabieren en van Afrikanen tot Engelsen. Nederlands-Indië was vele malen groter dan Nederland waarbij Java het centrale eiland was in de Indische Archipel. Wij raden iedereen aan die een Indische afkomst heeft en/of geïnteresseerd is in de Indische familiegeschiedenis om het boekje Asal Oesoel* te lezen. Dit boekje, te koop in de IGV webshop vertelt op een toegankelijke manier over de geschiedenis van Nederlands-Indie, hoe de Indische Nederlanders of Indo’s in Nederland terechtkwamen en geeft een uitgebreide beschrijving hoe je Indische stambomen maakt. Ter introductie van het stappenplan lenen we wat materiaal uit Asal Oesoel om je te vertellen over de verschillende tijdperken van de Nederlandse kolonie:
*De gids voor Indisch genealogisch onderzoek, getiteld Asal Oesoel (2009) verkrijgbaar bij de Indische Genealogische Vereniging (IGV). Let op: Sommige onderdelen in de gids zijn door digitalisering van bronmateriaal niet meer actueel.
- De VOC (1602-1800)
- In deze periode stichtten de eerste Nederlandse handelaren handelsposten in diverse plaatsen in de Indische Archipel in naam van de VOC en werden de eerste Hollandse nederzettingen gebouwd.
- Engelse overheersing (1800-1816)
- Na de Engelse oorlog, kwam Indonesië in handen van de Engelsen die de kolonie wilden behouden en verbeteren.
- Geboorte van Nederlands-Indië (1816-1830)
- De Engelse overdracht van Indonesië aan het nieuwgevormde koninkrijk Nederland betekende de geboorte van Nederlands-Indië.
- Cultuurstelsel (1830-1870)
- In deze periode vonden grote ontwikkelingen plaats in de organisatie en opbrengsten van plantages voor de handel en maakte Nederland zijn rijkdom.
- Tempo doeloe (1870-1914)
- De tijd van Tempo doeloe wordt aangeduid als de periode waarin de ouders leefden van de generatie Indische mensen die Nederlands-Indië nog bewust hebben meegemaakt. Het is een tijd van welvaart hoewel er nog steeds veel (geaccepteerde) ongelijkheid was tussen de verschillende bevolkingsgroepen.
- Nadagen en einde van een kolonie (1914-1949)
- De economische crisis, tweede wereldoorlog en de onafhankelijkheid van Indonesië markeren deze periode waarin honderdduizenden Indo’s Indonesië verlieten en hun heil in andere landen, vooral Nederland, zochten.
Met deze tijdlijn van Ned. Indië kan een begin worden gemaakt met het Indisch stamboomonderzoek.
De IGV heeft voor haar leden kaarten van Nederlands-indie (uit 1937) beschikbaar die je laat zien hoe het land is opgebouwd.
– Kaarten van Nederlands-Indië (1937)| alleen toegankelijk voor leden