Reply To: De namen van Indonesische overgrootmoeders

[Rob Dumas]

Soendanese en Javaanse ouders gaven in het verleden aan hun kinderen een soort van gelukswens of heilswens aan namen mee.

Zoals bijvoorbeeld:
– een jongetje die de naam had gekregen van zijn Javaanse ouders van Soegi(h)arto [ sugih betekent ‘rijk’ en ‘arto’ betekent ‘geld’ in het Javaans, deze Javaanse naam toont de hoop van de ouders dat deze zoon wanneer hij volwassen is rijk is en over geld beschikt.
– een meisje die de naam kreeg van Soeboer {soeboer betekent ‘vruchtbaar’ in het Javaans) deze naam geeft de hoop weer van haar ouders dat zij veel kinderen krijgt wanneer zij volwassen is. Vroeger waren veel kinderen een oudedagvoorziening min de Javaanse samenleving. Wanneer je veel kinderen had, dan zorgden zij voor jou wanneer jij oud was en geen inkomen meer had.

In het geval van Nji Oenil, is ‘Nji’ inderdaad een aanspreekvorm in het Soendaas voor een ongehuwde vrouw.
Wat ‘Oenil’betekent in het Soendaas weet ik helaas niet, maar het zal ongetwijfeld een positieve betekenis hebben.

In het geval van Kartotaroeno dat wordt geschreven als Kartataroena waarbij de a aan het eind van Karta wordt uitgesproken als ‘ò’ en de a aan het eind van het woord taroena wordt eveneens uitgesproken als ‘o’.
Het Javaanse woord ‘karta’ [uitspraak ‘karto’] is boekentaal en betekent ‘welvarend’ en ‘taroena’ [uitspraak ‘taroeno’] is eveneens boekentaal en betekent jongeling, meisje.
Dus de naam Kartataroena [uitgesproken als ‘Kartotaroeno’] betekent ‘welvarend meisje’ en deze naam geeft de hoop van haar ouders weer dat deze dochter van hen een welvarend meisje zal worden.
Misschien mag je ontlenen aan het gegeven dat de woorden Karta en taroena boekentaal zijn, dat haar ouders mensen waren met enige opleiding en ontwikkeling.

Indien een kind vaak ziek wordt of heel erg ondeugend is dan wordt er van uitgegaan door de ouders dat de naam die het kind eerst heeft gekregen niet past bij het kind of een goede invloed heeft op het kind zodat de ouders besluiten het kind een andere geluksbrengende naam te geven. De naam van een jongetje die vaak ziek is of heel erg ondeugend is kan dan veranderd worden in bijv. ‘Slamet’ dat ‘heil’ of ‘geluk’ betekent in het Javaans.

Met vriendelijke groet,
Rob Dumas