> KLIK OP DE TITEL VAN DIT ARTIKEL OM EEN REACTIE ACHTER TE LATEN OF OM EERDERE REACTIES TE LEZEN <
Zo lang er al mensen bestaan, zo lang doen zij zichzelf graag mooier voor dan zij in werkelijkheid zijn. Men sjoemelt met zijn stamboom om een fraaie afstamming te veinzen, bedient zichzelf van een verzonnen, chique familienaam of voert ten onrechte een schitterend familiewapen of adellijke titel. Zie hier enkele gangbare manieren om het eigen bestaan meer glans te geven. Een verblijf in de Oost bood daartoe overigens een uitgelezen gelegenheid. Men kon in Nederlandsch-Indië over zijn afstamming namelijk van alles beweren, zonder een al te grote kans te lopen als charlatan te worden ontmaskerd. Zij die beter wisten, woonden immers vaak ver weg in Nederland. Een vroeg voorbeeld van iemand met een grotere broek aan dan hem paste, was Carel Willem baron von Smiehl (1763-1803), in werkelijkheid Sproegel geheten. Zie over hem Asal Oesoel, oktober 2012:
Een voorbeeld van veel recentere datum trof ik aan in onderstaand overlijdensbericht, dat in De Sumatra Post van 18 april 1921 werd geplaatst.
Künke von Steinn, een familienaam waarmee je thuis kunt komen en dat zullen de ondertekenaars van het bericht ongetwijfeld ook hebben gedacht. Bovendien een familienaam die ik de moeite waard vond nader te onderzoeken. Dit echter gedaan hebbende, sloeg de teleurstelling toe. Wat bleek namelijk het geval?
Dank zij www.wiewaswie.nl kwam ik er snel achter dat een zekere Mara Magdalena van Stijn, dochter van Leendert Kunke van Stijn en Catharina Rijsewijk te Arnhem op 20 maart 1921 was overleden. Zij was echtgenote of weduwe van Everhardus Bernardus Wilhelmus Rademaker. Ook haar geboorte en trouwen werden mij via wiewaswie in de schoot geworpen. Zij was te Arnhem op 27 mei 1860 geboren. Bij haar geboorteaangifte werd als beroep van haar vader melkboer genoteerd. Zij trouwde te Arnhem op 20 februari 1884 met Everhardus Bernardus Wilhelmus Rademaker, timmerman van beroep. Als beroep van haar vader Leendert Kunke van Stijn werd nu landbouwer opgegeven. Haar vader trouwde (voor de tweede maal) te Arnhem op 28 januari 1857 met Catharina Rijsewijk, een timmermansdochter. De moeder van de bruidegom heette Marijtje van Stijn, van beroep arbeidster. De vader was onbekend.
Huwelijksakte van Leendert Kunke van Stijn en Catharina Rijsewijk (detail).
Huwelijksakte van Everhardus Bernardus Wilhelmus Rademaker en Maria Magdalena van Stijn (detail).
Leendert Kunke van Rijn komt als kwartier nummer 10 voor in de op internet gepubliceerde kwartierstaat van Bernardus Jacobus Brugman met vermelding dat hij door Marijtje van Stijn, huisvrouw van Jacob van Roode, op 5 juli 1845 als haar natuurlijke zoon was erkend.
Zie: www.ngv.nl/wwwTWE/kwartierstaten/BRUGMAN%20jan%20Harzevoort.pdf.
Het voorgaande laat er geen twijfel over bestaan dat het overlijdensbericht Maria Magdalena Rademaker, geb. Künke von Steinn de zaken mooier voorstellen dan verantwoord is. De overledene was van eenvoudige komaf. Geen schande natuurlijk, maar voor haar zoon en schoondochter ook weer niet iets om mee te koop te lopen. Maatschappelijke positie en status beheersten binnen het Europese deel van de koloniale samenleving nu eenmaal het dagelijkse leven, misschien meer nog dan in Nederland het geval was.
Mevrouw Rademaker (geboren Melanie Agnes Darricarrère, 1883-1946) was dochter van een in Nederlandsch-Indië geboren ambtenaar bij de Post- en Telegraafdienst. Hij bracht het bij die dienst tot kantoorchef 1e klasse en kon daarmee voor iemand die in Nederlandsch-Indië was geboren en opgeleid op een mooie loopbaan terugzien. Haar grootvader Jean Darricarrère (1817-1870) was suikerfabrikant op Java. Haar man Everhardus Johannes Rademaker (1886-1942) was ten tijde van de advertentie employé bij Automobiel Mij. Fuchs & Rens te Medan. Later was hij achtereenvolgens employé bij de firma Lindeteves en burgerambtenaar bij het Marine-Etablissement te Soerabaja. Het lijkt er op dat vooral mevrouw Rademaker een zekere stand had op te houden.
Door: Roel de Neve
