Namens Luitenant-Kolonel b.d. Jacq. Z. Brijl BL zijn wij op zoek naar nabestaanden van 94 militairen die zijn omgekomen in krijgsgevangenschap in het kamp Maomere op het eiland Flores, of transporten hier naartoe, de zgn. Molukkentransporten.
Molukkentransport en het kamp in Maoemere op het eiland Flores
door Jacq. Z. Brijl.
Toen tijdens WOII na enige tijd het tij begon te keren ten voordele van de Geallieerde Strijdkrachten (Verenigde Staten, Engeland, Australië en Nederland) in o.a. Zuidoost-Azië, en Geallieerde troepen erin waren geslaagd een aantal eilanden en gebieden weer terug te veroveren op Japan, besloten de Japanners met spoed nieuwe vliegvelden aan te leggen en versterkingen te bouwen op de Molukken.
De krijgsgevangenen die geïnterneerd waren in de voormalige KNIL. kazernes van het IVe en IXe Bat. Inf. te Tjimahi werden via Batavia op 12 april 1943 per trein op transport gesteld naar Soerabaja. Dit was een verschrikkelijke reis waarbij onderweg water noch voedsel beschikbaar werd gesteld; naderhand bleek dat tijdens deze reis al enige Nederlandse krijgsgevangenen waren overleden.
Na aankomst op het station te Soerabaja werden de krijgsgevangenen door luid schreeuwende, schoppende en slaande Koreaanse militairen opgejaagd en naar het voormalig Jaarbeursterrein gebracht, dat als interneringskamp was ingericht. De situatie in dit kamp was bijzonder slecht.
Vele krijgsgevangenen hadden last van ernstige oogziekten en van dysenterie; de medische verzorging was onvoldoende en men leed honger door het weinige en slechte voedsel dat men in dit kamp kreeg.
Na enige dagen verblijf moest de krijgsgevangenen, in groepen van ca. 200 “met al hun spulletjes” op een trein stappen, die hen naar het station Goebeng, bij het havenemplacement van “Tandjong Perak” (“De zilveren Kaap”) bracht.
In de haven lagen schepen klaar, die de krijgsgevangenen onder andere naar het eiland Flores zouden brengen. Deze transporten zouden naderhand de beruchte naam van “Molukkentransport” krijgen, met de z.g. Japanse “Hell”-schepen.
Het konvooi dat de krijgsgevangenen via Timor naar FLORES zou brengen bestond uit:
- ss Tazima Maru met 1030 Nederlandse krijgsgevangenen
- ss Tenzio Maru met 930 Nederlandse krijgsgevangenen onder Co. v Kap. Blom
- ss Koam Maru met 100 krijgsgevangenen onder Co. van de arts Kuilman.
De 2060 krijgsgevangenen stonden onder leiding van Lnt. Kol. van Altena. De Japanse Commandant van het gehele transport was de beruchte Lnt. kol. Anami. Het konvooi vertrok ’s middags op 18 april 1943 naar Maoemere op FLORES. Na aankomt op Maoemere – begin mei 1943 – moesten de krijgsgevangenen alle goederen, die in de schepen opgeslagen lagen, zelf uitladen en aan land brengen; doordat er geen steiger was, moesten de krijgsgevangenen steeds door het water lopen om de goederen aan land te kunnen brengen.
In Maoemere bleek men echter niets te hebben voorbereid. De krijgsgevangenen werden naar stukken land gebracht waar klapperbomen (Kokospalmen) stonden en kregen opdracht om meteen te beginnen hun eigen kampen te bouwen. Er werden tenslotte drie kampen ingericht:
- Blom kamp (400 Ned. krijgsgevangenen)
- Reijers kamp (400 Ned. krijgsgevangenen)
- Wulff kamp (ca. 250 zieken).
De huizen in de kampen waren van lokaal materiaal gemaakt, b.v. bamboe, en als dakbedekking had men Atap-bladeren gebruikt. De krijgsgevangenen werden in Maoemere onder onmenselijke omstandigheden gedwongen om vliegvelden en wegen aan te leggen. De situatie was bijzonder slecht; er was ‘s nachts bijv. geen verlichting, en drinkwater werd in beperkte mate aangevoerd. Door de erbarmelijke situatie waaronder de krijgsgevangenen moesten werken en slapen, en mede als gevolg van gebrek aan goede medische verzorging, tropische ziekten, slechte voeding en door uitputting, overleden er in de periode 1943-1944 op Flores 380 Nederlanders.
Op FLORES werd dus door het KNIL niet met het Japanse Leger gevochten.
De 94 militairen in kwestie zijn:
Naam, voornamen | Geboorteplaats | Geboortedatum | Geneuveld | Rang | |
1 | Barneveld Binkhuysen, Charles Hendrik Jacques | Semarang | 23-04-1905 | 29-11-1943 | Ls Sld Knil |
2 | Bergh van den, Raoul Henri Theodore | Mr.Cornelis | 03-08-1904 | 18-10-1943 | Ls Sld Inf Knil |
2a | Boelhouwer, Theodoor Frederik | Mr.Cornelis | 17 juni 1913 | 2 maart 1942 | res. 2e Luitenant waarnemer ML. / KNIL |
3 | Broek van den, Arthur Arnold | Semarang | 08-11-1906 | 29-12-1943 | Ls Sld Inf Knil |
4 | Brummelen van, Frederik Willem | Weltevreden | 02-01-1918 | 29-11-1943 | Brig Knil |
5 | Busschère de, Victor Léon | Magelang | 25-04-1901 | 08-07-1943 | Ls Sld Ekl Gi Knil |
6 | Chevalier, George Jan | Telokbetong | 16-02-1896 | 03-02-1944 | Ldst Sgt Knil |
7 | Das, Willem Nicolaas | Soerakarta | 29-07-1908 | 13-09-1943 | Sgt Fourier Knil |
8 | Dencher, Ernst Theodoor | Kaboemen | 13-05-1920 | 07-05-1944 | Mlt Sld Inf Knil |
9 | Diephuis, Gustaaf Antoon | Djatibarang | 20-06-1912 | 20-05-1943 | Mlt Sld Knil |
10 | Doelitzsch, Gustaaf Adolf | Bodja | 09-01-1907 | 20-07-1943 | Ls Sld Knil |
11 | Eeden van, Marius Olivier Johan | Padang | 21-02-1911 | 17-08-1943 | Mlt Wmr Berg Art Knil |
12 | Emmerik van, Maurits Robert | Batavia | 09-06-1905 | 30-01-1944 | Ls Sld Inf Knil |
13 | Engh van den, Fernand | Semarang | 14-12-1910 | 22-05-1943 | ls Sgt Ekl Knil |
14 | Fisscher, Ruddy Hendrik | Batavia | 23-02-1919 | 27-05-1943 | Mlt Sld Knil |
15 | Fleur, Johan Christiaan | Soerabaja | 22-11-1911 | 24-06-1943 | Mlt Sld Knil |
16 | Gebhardt, Herman Maximiliaan | Tasikmalaja | 27-09-1923 | 27-05-1943 | Mil Sld Knil |
17 | Göllner, Daniël Francois | Batavia | 27-06-1902 | 19-06-1943 | Ls Sld Knil |
18 | Haar van der, Rudolf Jacob | Banjoemas | 06-10-1913 | 15-05-1943 | Mil Sld Art Knil |
19 | Ham van, Jacob Willem | Bandoeng | 03-07-1904 | 09-06-1943 | Ls Sgt Inf Knil |
20 | Haze Winkelman de, Christiaan Willem | Batavia | 29-12-1907 | 22-05-1943 | Ls Sld KuA Knil |
21 | Haze Winkelman de, Frans Jozef | Weltevreden | 12-10-1896 | 25-05-1943 | Ls Sld Inf Knil |
22 | Heinemann, Adolf | Koetoardjo | 19-03-1922 | 30-05-1943 | Mil Sld Knil |
23 | Hek van, Johannes Jozef | Semarang | 27-01-1918 | 12-05-1943 | Sgt Knil |
24 | Helden van, Gijsbert Jacob | Semarang | 13-10-1908 | 09-06-1943 | SM Inf Knil |
25 | Hes, Jacob Alexander Lodewijk | Amboina | 17-08-1890 | 16-12-1943 | AOO Knil |
26 | Hessink, Frederik | Tjimahi | 12-01-1916 | 31-05-1943 | Sgt Inf Knil |
27 | Heydeman, Dirk | Soerabaja | 26-05-1894 | 05-08-1943 | Ls Sld Knil |
28 | Hoet, Emil Romain Hendrik | Ampenan | 22-04-1901 | 04-08-1943 | Sgt Inf Knil |
29 | Hofkamp, Arnold Hendrik | Kotaradja | 04-10-1905 | 03-09-1943 | Ls Sgt Knil |
30 | Hulswit, Marius Paul | Batavia | 08-12-1905 | 15-06-1943 | Ldst Sld Knil |
31 | Ingen van, Jan Willem Tijmen | Soerabaja | 26-06-1923 | 30-05-1943 | Mlt Sld Mitr. Knil |
32 | Jager de, George Willem | Mr.Cornelis | 15-08-1907 | 16-07-1943 | Ls Sld Knil |
33 | Janssen, Gerardus Petrus | Salatiga | 01-06-1896 | 24-06-1943 | Ls Sgt Knil |
34 | Janszen, Willem | Koedoes | 12-12-1911 | 20-06-1943 | Mlt Sgt Knil |
35 | Jonathans, Lodewijk Gustaaf | Batavia | 24-09-1913 | 28-05-1943 | Mlt Sld M.M.D. Knil |
36 | Kepel, Lodewijk Jacob Eduard | Tjimahi | 13-12-1901 | 11-05-1943 | Ls Sgt Ekl Inf Knil |
37 | Kerkhoff, Julius | Djokjakarta | 18-05-1923 | 30-06-1943 | Mlt Sld Knil |
38 | Kleef van, Miliaan | Buitenzorg | 11-11-1905 | 24-01-1944 | ls Sgt Ekl Knil |
39 | Kleinen, Ferdinand Emile Albert | Salatiga | 09-03-1912 | 24-08-1943 | Mlt Sld Art Knil |
40 | Koch, Karl Carolus | Poerworedjo | 13-08-1895 | 09-07-1943 | Ls Sld Ekl Knil |
41 | Koning de, Josephus Johannes Adolf | Kwala Simpang | 22-12-1914 | 26-06-1943 | Sgt Inf Knil |
42 | Kooijmans, Eddy | Poerwakarta | 14-03-1921 | 11-06-1943 | Mil Sld Knil |
43 | Kreleger, Johannes Lambertus | Poerworedjo | 22-10-1914 | 03-02-1944 | Sld Tkl Art Knil (Tijdens 1e retourtransport te Batavia overl.) |
44 | Kriekhoff, Willem Izak | Amboina/Ambon | 16-12-1909 | 12-05-1943 | Sgt Inf Knil |
45 | Krols, Johannes Baptist | Tjimahi | 21-06-1908 | 17-08-1943 | Mil Korp.Schrijver DVO Knil |
46 | Kruijt, Anthonie Johannes | Batavia | 07-05-1920 | 10-06-1943 | Mlt Sld Knil |
47 | Kuuhl, Wouter | Bandoeng | 30-07-1922 | 22-05-1943 | Mlt Sld Knil |
48 | Lastdrager, Jan Ferier | Madioen | 22-03-1911 | 09-07-1943 | Mlt Sgt Knil |
49 | Leent van, Adriaan Henry August | Bandoeng | 12-01-1922 | 08-08-1943 | Cadet Vdg Gi Knil |
50 | Ling van, Hendricus Albertus Johannes | Padang Pandjang | 05-06-1893 | 19-08-1943 | ls Sld Tkl Knil |
51 | Lingen van, Johan Willem | Batavia | 27-09-1920 | 18-07-1943 | Mlt Sld LuA Knil |
52 | Maingay, George | Soerabaja | 11-08-1911 | 30-06-1943 | Mil Sld Cav Knil |
53 | Mathijsen, Glaucus | Batavia | 18-12-1920 | 13-03-1944 | Mlt.Sld.KNIL. |
54 | Megens, Eugène Jean Marie | Batavia | 01-04-1913 | 24-05-1943 | Ls Sld Inf Knil |
55 | Mendelsohn, Freddy Albert Wilhelm | Soerakarta | 27-02-1904 | 28-11-1943 | Sgt Inf Knil |
56 | Nelissen, Willem | Soekaboemi | 13-07-1905 | 01-06-1943 | Ls Sld Knil |
57 | Nicolaas, George Julius | Batavia | 26-10-1900 | 06-06-1943 | Ls Sld Knil |
58 | Patiwael, Karel Maximiliaan | Balikpapan | 22-01-1918 | 22-05-1943 | Mlt Sld Knil |
59 | Pattiwael van Westerloo, Willem | Mr.Cornelis | 02-09-1895 | 15-08-1943 | Ls Sld Inf Knil |
60 | Pleijte, Evert Pieter | Padang Pandjang | 02-04-1900 | 15-05-1943 | Ls Sld Knil |
61 | Prins, Volkert Hubert | Buitenzorg | 24-06-1896 | 12-05-1943 | Ls Sld Knil |
62 | Promt, Henri Johan | Mr.Cornelis | 20-11-1906 | 08-06-1943 | Ls Sld Knil |
63 | Put van der, Paul Freddy | Gombong | 13-07-1901 | 13-06-1943 | Ls Sld Knil |
64 | Reijn van, Martinus | Weltevreden | 11-02-1896 | 11-06-1943 | Ls Sld Knil |
65 | Rijkeboer, Jan | Bandoeng | 27-05-1916 | 30-07-1943 | Mil Sld Knil |
66 | Robinson, Harry Willy | Bandoeng | 21-01-1912 | 26-08-1943 | Mil Sld Inf Knil |
67 | Rusman, Herman | Garoet | 09-08-1898 | 13-01-1944 | Ldst Sgt Knil |
68 | Schmid, Frans | Semarang | 30-04-1913 | 29-08-1943 | Sgt Inf Knil |
69 | Schmid, Karl Julius | Gombong | 08-12-1913 | 04-12-1943 | Sld Tkl Inf Knil |
70 | Schuttevaer, Harry | Cheribon | 22-02-1923 | 02-07-1943 | Mlt Sld Inf Knil |
71 | Sloos, Karel Albert | Mr.Cornelis | 09-08-1902 | 14-09-1943 | Ls Sld Knil |
72 | Smits, Roger Emile | Buitenzorg | 02-02-1921 | 18-06-1943 | Mil Sld Knil |
73 | Spangenberg, Willem Otto | Salatiga | 28-05-1897 | 27-06-1943 | Ls Sld Knil |
74 | Speulman, Hendrik Hielko | Banda Neira | 20-10-1900 | 07-07-1943 | Ls Sld Knil |
75 | Stammler, Willy Ado | Pladjoe | 22-04-1910 | 22-06-1943 | Mlt.Sgt. KNIL. |
76 | Steenbergen, Theodorus | Magelang | 09-06-1894 | 04-02-1944 | Sld Knil (Tijdens 1e retourtransport te Batavia overleden) |
77 | Stoelman Leysner, Harold Harry | onbekend | 02-11-1906 | 21-05-1943 | Ldst Sld Knil |
78 | Teuben, Arnold Herman | Magelang | 25-07-1922 | 04-06-1943 | Fuselier Knil |
79 | Tronchin von, Frits Louis | Semarang | 19-02-1918 | 22-06-1943 | Mlt Sgt Knil |
80 | Ungerer, Paul Sylvester | Batavia | 24-05-1909 | 10-08-1943 | Mlt Sld Inf Knil |
81 | Verburgt, Anton | Batavia | 24-09-1896 | 03-07-1943 | Ls Sld Knil |
82 | Vervaart, Leonardus Jacobus | Batavia | 19-09-1912 | 04-07-1943 | Mlt Sld Knil |
83 | Visser, Jan Daniël | Sintang | 25-10-1922 | 19-05-1943 | Mlt Sgt Ekl Knil (geëxecuteerd) |
84 | Visser, Jacob Barend | Bandoeng | 20-11-1921 | 20-05-1943 | Mlt Sld Knil |
85 | Vogel de, August henri | Padang | 30-09-1909 | 07-10-1943 | Mil Sld Knil |
86 | Vogel, Jan | Kalibaroe | 08-09-1909 | 09-01-1944 | Mlt Sgt Tkl Knil |
87 | Vollmer, Frits Paul | Magelang | 27-09-1902 | 26-05-1943 | Ls Sld Inf Knil |
88 | Vries de, Richard Leopold | Kotaradja | 05-09-1907 | 16-09-1943 | Ls Sld Knil |
89 | Waas van, Ferdinand Alexander | Poerworedjo | 23-02-1897 | 04-06-1943 | Ls Sld Inf Knil |
90 | Willigen de, Eduard | Ambarawa | 04-07-1902 | 13-06-1943 | Ls Sgt Inf Knil |
91 | Winckelmann von, Cyril Frederik Albert | Semarang | 11-05-1899 | 30-05-1943 | Brig D.V.D. Knil |
92 | Wit de, Jacob | Pati/Djoeana | 22-05-1899 | 24-12-1943 | Ls Sld Knil |
93 | Wolff, Antonius Franciscus | Madioen | 07-11-1915 | 29-12-1943 | Brig Inf Knil |
Barneveld Binkhuysen, Charles Hendrik Jacques is mijn vader.
Enkele gegevens zijn te vinden op mijn website http://www.18031941.nl wat overigens mijn geboortedatum is.
Jonathans, Lodewijk Gustaaf 24/09/1913 te Batavia omgekomen te Flores op 28/05/1943: hij is een broer van mijn vader Albert Bernhard Jonathans geboren te Depok 26-11-1918 overleden te Zoetermeer2/9/1999
22 Heinemann, Adolf Koetoardjo 19-03-1922 30-05-1943 Mil SLD Knil is de broer van mijn vader. Hij is overleden in gevangenschap op Flores op 30-05-1943 op 21 jarige leeftijd aan dyfterie
Mijn vader was: Ch. W. de Haze Winkelman (geb. 12/29/1907 – gestorven 20/22 mei 1943). Hij is gestorven te Flores and daar begraven en daarna herbegraven in Jakarta – begraafplaats Menteng- Pulu. Het is vreemd dat op de oude fote van Flores zijn overlijdensdatum was: 20 mei 1943 en op de nieuwe begraafplaats 22 mei 1943! Hij is aan bacilaire dycenterie overleden. Het was een vreselijk rot kamptijd hoor ik.!!!
Op uw lijst staat niet : Johannes Marinus Hendrikus Jacobus Mertens, 2 mei 1905 te Soerakarta, overleed op 14 Jun 1943 te Maumere, daar werd zijn stoffelijk overschot in zakken gewikkeld en in een groot gedolven graf gelegd samen met vele andere. De Japanners legden dorre kokosbladen en -stengele in het massagraf dat ze later in brand staken. Johannes M H M J M was in het kamp met zijn jongere broer, die overleefde de gruwelen wel.
JMHJ Mertens ligt op het Ned Ereveld Kembang Kuning in Surabaja.
Bovenaan het artikel staat dat u op zoek bent naar nabestaanden. Gijsbert Jacob van Helden (24) was mijn opa. Van zijn 4 kinderen, 3 dochters en 1 zoon, zijn nog 2 dochters in leven. Ik hoor graag van u waarom u op zoek bent naar nabestaanden en ik zou graag alle, bij u bekende info over mijn opa, willen ontvangen als dat mogelijk is. Alvast mijn hartelijke dank.
Mendelsohn, Freddy Albert Wilhelm Soerakarta 27-02-1904 28-11-1943 Sgt Inf Knil
is mijn overgrootvader, bijzonder dat ik op deze manier meer van zijn levensomstandigheden ben achtergekomen.
Wellicht dat iemand mij nog meer informatie kan aanbieden.
Ik andre gerrits/mendelsohn ben de kleinzoon van F.A.W. Mendelsohn en vader van Ike Gerrits. Door ontberingen is mijn opa overleden krijgsgevangen in Maumere op Flores
Dear all, I am Valentino, born and raised in Maumere, Flores. I just found few old photographs about the cemetery on a facebook history group. The photographs of the graves showed the description about the cemetery. But unfortunately, there is no detail description about the exact location. I read from Barneveld Mr. Binkhuysen’s blog about his family and found only the short information about the burial location: West Maumere PWO Cemetery.
It is hard to find the location, as now west Maumere has less coconuts garden – only 1 location remain with coconuts garden but there is no sign left about the cemetery. And I am not sure with this location since it’s not as big as shown in the photographs.
So, if there is any more detail information about the cemetery, please share and let me know. I am glad to find out the exact location and make a report about it for you all.
Thank You
Greetings from Maumere, Flores.
(23 – 10 – 2021)
Valentino
email : valentinoluis45@gmail.com
#13. Fernand van den Engh was mijn opa.
Ik ben de achterkleindochter van Frederik Hessink. 1 van zijn 2 dochters leeft nog en hij heeft een heleboel (achter) kleinkinderen. Bent u nog steeds op zoek naar de nabestaanden? Wat is hiervoor de reden? Mocht u informatie hebben wat u kunt delen, dan zou ik hier graag van op de hoogte worden gesteld!
Alvast heel erg bedankt.
53
MatThijsen, Glaucus is met dubbel T volgens http://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.19.255.01/invnr/100463A/file/NL-HaNA_2.19.255.01_100463A_0002
waarom worden eigenlijk nabestaanden gezocht?
vanwege het eventueel postuum toekennen van een MOK (mobilisatie oorlogskruis)
Voor geïnteresseerden in het verhaal van de militairen die in krijgsgevangenschap naar Flores werden gebracht zie op youtube de film “Hell Ships naar Flores en de Molukken” van documentaire filmer Kees Maaswinkel
https://www.youtube.com/watch?v=NXsHuYdHVEs
Eduard de Willigen was mijn opa. Zijn oudste dochter (mijn tante) leeft nog in Canada, zijn tweede dochter Patricia de Willigen (mijn moeder) is twee jaar geleden overleden. Is deze vraag nog aan de orde? Zo ja, ik ontvang graag meer informatie. Alvast bedankt!