Wie bent u, wat doet u in het dagelijks leven?
Mijn naam is Rudolf Patrick Yap al word ik doorgaans gewoon Ruud genoemd. Ik ben momenteel interim-directeur van het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis en van huis uit archivaris en historicus.
Wanneer heeft u uw DNA laten testen, wat triggerde u dit te doen?
Ik heb mijn DNA vrij recent laten testen. Ik ben begonnen met onderzoek naar mijn Indische familie. Ik dacht al aardig thuis te zijn in de archiefsector van Nederland maar via de themapagina van het CBG over ‘Indische familiegeschiedenis’ kwam ik vrij snel nieuwe bronnen op het spoor. Omdat administratieve sporen verder in de tijd niet altijd zijn nagelaten, bronnen vaak niet bewaard zijn gebleven of slecht toegankelijk zijn, leek het mij een goed idee om in ieder geval het lichaamsarchief te ontsluiten. Dat heb ik dagelijks tot mijn beschikking.
Bij welk DNA bedrijf?
Er zijn meerdere bedrijven waar je als geïnteresseerde in het kader van familiegeschiedenis een DNA test kunt laten doen. Nederlanders maken vooral gebruik van Family Tree DNA (FTDNA), MyHeritage en Ancestry.
Bij welk bedrijf je test hangt van een aantal factoren af. In de eerste plaats is dat het type test dat je wilt doen. Maar daarnaast kijk je ook naar de kosten, de omvang en de geografische focus van de database van het bedrijf (en daarmee de kans om verwanten te vinden), de mogelijkheid om je testdata te downloaden en elders onder te brengen en de ‘gereedschappen’ die ze hiervoor aanbieden. Ik heb zelf gebruik gemaakt van MyHeritage.
Wat voor test was het?
Het was een zogenaamde autosomale DNA-test. Hierbij wordt getest op de ‘autosomen’. De mens heeft drieëntwintig paar chromosomen. Eén paar heet ‘sexe chromosomen’. Die bepalen of je man of vrouw bent. De vrouw heeft twee X chromosomen, een man heeft een X en een Y chromosoom. De andere tweeëntwintig paar chromosomen heten autosomen. Daarop wordt dus het autosomaal DNA onderzoek gedaan. Je hebt ook zogenaamde Y-testen en mitochondriale DNA testen. Een meer uitgebreide uitleg wordt op de website van het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis gegeven.
Wat was uw eerste indruk van de resultaten van die test?
Op het eerste gezicht zoals verwacht. Ik had geen directe verwantschapsvraag en alleen een globale verwachting van het beeld van mijn etniciteit. Toen ik de verhouding zag, was ik niet verbaasd. Ook omdat ik vooraf uitgebreid ben geïnformeerd door onze expert Rob van Drie over de waar- en onwaarheden van een DNA test. Hij heeft er zelfs een themapagina aan gewijd op onze website. Het wordt natuurlijk wel mooi gepresenteerd. Alle aanbieders kleden het resultaat mooi aan met wereldkaartjes en statistieken.
Waren er verassingen?
Er was een grote verrassing. Mocht ik nog geen onderzoeksvraag hebben, de eerste pijler van elk genealogisch onderzoek, dan heb ik er nu één gevonden. In de resultaten kwam naar voren dat er voor mij een Asjkenazische Joodse etniciteit van 8% wordt geschat. Hoewel de betrouwbaarheid op dit moment veelal nog niet verder gaat dan het continentale niveau en de bevolking van Europa altijd individueel en in groepsverband in beweging is geweest, is juist deze etniciteit wel onderscheidend ten opzichte van de Europese ‘genenmix’ die vooral veel onderlinge overeenkomsten laat zien.
Klopte de etniciteitsschatting een beetje met wat u verwachtte naar aanleiding van uw familiehistorie?
Autosomale DNA tests danken hun populariteit in belangrijke mate aan de schatting van de ‘etniciteit’ of admixture, je genetische mix. Ze zouden de oorsprong van je voorouders laten zien. Ik heb alleen begrepen dat de aanbieders van de tests deze belofte niet waar kunnen maken. Je kan flinke verschillen terugkrijgen wanneer je test bij verschillende aanbieders. Op dit moment gaat het niet verder dan het continentale niveau, maar dat is voldoende als je wil weten of je wortels hebt in Europa, Afrika of Azië.